همه چیز راجع به عصب کشی دندان

عصب کشی دندان‌ها زمانی که دندانها به طور وسیعی پوسیده و خراب شده اند، قابل استفاده است، درعصب کشی، دندان ابتدا تخلیه می‌شود و پس از، از بین بردن ماده عصبی آن با استفاده از ماده پرکننده ترمیم می‎شود و در صورتی که مشکل دیگری در دندان وجود داشته باشد، دندانپزشک آن را برطرف خواهد کرد.

نکته: مواقعی که عصب دندان رسیده، به این معناست که پوسیدگی دندان بیش از حد پیشروی کرده است و درد به قسمت عصب دندان رسیده که درد آن ضرباندار، ناگهانی و غیرقابل تحمل است. همچنین زمانی که درد به قسمت عصب دندان می‎رسد، دندان ها به شدت حساس می‎شوند. حساسیت آن در مقابل مواد غذایی گرم و سرد آشکار می‎شود که بسیار آزاردهنده است و تنها با مصرف مسکن آرام می‎شود.

برای این که در مورد عصب کشی درک بهتری داشته باشید باید ابتدا آشنایی کلی با آناتومی دندان پیدا کنید. 

در زیر لایه مینا، لایه‌ ای به نام عاج قرار دارد و در زیر آن در بخش مرکزی دندان بافت‌های نرمی به نام پالپ قرار دارد (شکل بالا). محفظه پالپ حاوی رگهای خونی، عصب ها و بافت همبند است و مسئول ایجاد بافت‌های سخت پیرامون در دندان در دوران رشد می‌باشد. پالپ از تاج دندان تا نوک ریشه که دندان به بافت‌های پیرامونی متصل می‌شود، وجود دارد. اهمیت پالپ در دوران رشد و تکامل دندان است که مواد مغذی را به دندان رسانده و مسئول رشد آن می باشد. با این حال پس از این که دندان به رشد کامل رسید و بالغ شد، بدون پالپ نیز زنده می‌ماند چرا که می‌تواند از بافت‌های پیرامونی مواد مغذی دریافت نماید.

درمان عصب کشی در شرایطی انجام می‌شود که بافت نرم داخل دندان و مجرای ریشه دچار التهاب و عفونت شده است. التهاب و عفونت دلایل مختلفی دارد که از مهم‌ترین و اصلی‌ترین علت عفونت داخل دندان، پوسیدگی عمیق است. از جمله دلایل دیگر آن درمان‌های مکرر دندانپزشکی در یک دندان، ترک‌ خوردگی عمیق و یا لب پر شدن دندان می‌باشد. علاوه بر این ممکن است در اثر ضربه و جراحتی که به دندان وارد می‌شود پالپ آسیب دیده و ملتهب یا عفونی شود در حالی که ممکن است دندان هیچ علامتی از لب پر شدگی یا ترک ‌خوردگی نشان ندهد. در صورتی که التهاب یا عفونت پالپ دندان درمان نشود، پیامدهایی مانند درد شدید، آبسه، تحلیل رفتن استخوان و از دست دادن دندان تجربه خواهد شد.

چه موقعی نیاز به عصب کشی پیدا می کنیم؟

عصب کشی برای نجات دندان انجام می‌گیرید، در عصب کشی بخش‌های آلوده و عفونی دندان تخلیه شده و محفظة پالپ به دقت پاک ‌سازی می‌شود و دیواره‌ های مجرای ریشه دندان تراشیده و شکل دهی می‌شوند تا اطمینان حاصل شود تمامی آلودگی پاک شده است. 

همچنین باید مراقب علائمی از جمله درد، حساسیت طولانی ‌مدت دندان به سرما یا گرما، تندرنس (حساسیت به لمس یا فشار)، تغییر رنگ دندان، تورم و ترشح و تندرنس گره ‌های لنفاوی و همچنین بافت‌های لثه و استخوان پیرامون دندان باشید.

درچه مواقعی نیاز به عصب کشی مجدد پیدا می کنید؟

در برخی موارد دندان عصب کشی شده مجددا به عصب کشی نیاز پیدا می‎کند که علت آن می‎تواند یکی از موارد زیر باشد:

- در صورتی که عصب کشی اولیه موفق نباشد.

- در برخی موارد نیز عصب کشی موفق است اما در اثر عدم مراقبت درست، دندان دچار عفونت می‎شود. 

- زمانی که پوسیدگی ثانویه نیز در زیر دندان عصب کشی شده بوجود آمده و دندان باید روکش شود، عصب کشی مجدد دندان ضرورت پیدا می‎کند. زیرا ممکن است میکروب های موجود در پوسیدگی از طریق کانال ریشه به انتهای دندان برسد و به عفونت منجر گردند.

آیا عصب کشی درد دارد؟

در واقع عصب کشی برای پایان دادن به درد دندان انجام می‌شود چرا که عفونت غالباً درد دارد. با تکنیک‌های مدرن و روش‌های بی‌ حسی، دیگر لازم نیست در حین درمان‌های دندانپزشکی درد احساس کنید. پس از پایان درمان تا چند روز اول دندانتان ممکن است حساس شود به خصوص اگر پیش از عصب کشی دندان دچار درد و عفونت بوده است. این ناراحتی را می‌توانید با مسکن های بدون نسخه برطرف کنید.

عصب کشی چگونه انجام می‌شود؟

پیش از هر کاری باید عکس پرتوی ایکس از دندان گرفته شود تا موقعیت و شرایط دقیق آن مشخص شود. پس از مشخص شدن وضعیت و برنامه ریزی درمانی، عصب کشی شروع میشود.

برای این منظور ابتدا با استفاده از بی حسی موضعی بافتها بی حس می شوند. سوراخی در تاج دندان ایجاد می‌شود تا از طریق آن دندانپزشک به محفظه پالپ دسترسی پیدا کند. سپس با استفاده از ابزار دستی به نام فایل، محفظه پالپ تخلیه و بازسازی می‌شود. پس از ضد عفونی کردن آن و اطمینان یافتن از عدم وجود آلودگی، محفظه پالپ با مواد مخصوصی به نام گاتاپرچا پر می‌شود. در نهایت روکش بر روی دندان قرار می‌گیرد تا از ساختار آسیب ‌دیده آن محافظت نماید.

هزینه عصب ‌کشی چقدر است؟

هزینه این درمان بستگی به پیچیدگی مشکل و شرایط دندان تحت درمان دارد. برای مثال درمان دندانهای آسیابی دشوارتر است. به ‌طور کلی عصب کشی و ترمیم دندان کم هزینه تر از کشیدن دندان و پر کردن جای خالی آن با پروتز مصنوعی (دندان مصنوعی، ایمپلنت یا بریج دندان) می‌باشد. بنابراین همیشه حفظ دندان طبیعی بهترین راه حل است.

مراقبت از دندان عصب کشی شده چگونه است؟

تا زمانی که دندان به طور کامل ترمیم نشده است نباید با آن چیزی بجوید یا گاز بگیرید. تا زمانی که روکش بر روی دندان قرار نگرفته باشد دندان به شدت در مقابل شکستگی آسیب‌ پذیر است. پس از آن تنها رعایت بهداشت دهان طبق روال معمول کافی است. حداقل روزی دو مرتبه مسواک بزنید و یک مرتبه نخ دندان بکشید. در فواصل منظم (سالی یک یا دو مرتبه) برای چکاپ و جرم گیری به دندانپزشک مراجعه کنید.

طول عمر دندانی که عصب کشی شده در بیشتر موارد به اندازه دندان‌های سالم دیگر خواهد بود. با این حال در برخی موارد ممکن است دندان به درستی التیام پیدا نکند و یا مجدداً دچار عفونت شود. گاهی اوقات ممکن است دندان چندین ماه و یا چندین سال پس از عصب کشی موفق، دچار درد و بیماری شود. در چنین شرایطی باید درمان عصب کشی مجدداً تکرار شود تا دندان نجات پیدا کند. با این حال نرخ موفقیت عصب کشی بسیار بالا می‌باشد.

چه عواملی باعث عفونت دندان عصب کشی شده می‌شوند؟

آسیب و جراحت جدید، پوسیدگی دندان و یا شل شدن، ترک خوردن یا شکستگی مواد پر کننده دندان از جمله عواملی هستند که منجر به نفوذ باکتری‌ها و عفونت مجدد دندان می‌شوند. در برخی موارد ممکن است اندودنتیست متوجه شود دندان مجرای ریشه فرعی یا بسیار باریک یا منحنی  داشته که در فرایند عصب کشی دیده نشده یا به طور کامل تحت درمان قرار نگرفته است.